Konstipasyon, halk arasında kabızlık olarak bilinen bir bağırsak problemidir. Dönem dönem herkesin karşılaştığı bir problem olsa da aslında ciddiye alınması gerekir çünkü kişinin hayat kalitesini olumsuz etkiler. Kabızlık beraberinde gaz sancıları, şişkinlik hissi ve kilo alma gibi sorunları da beraberinde getirir. Bağırsak hareketlerinin normalden daha az gerçekleşmesi durumudur. Üç gün veya daha uzun süre tuvalete çıkamama durumunda gaita sertleşir ve atımı zorlaşır. Haftada 3 kereden daha az tuvalete çıkmak kabızlık olarak tanımlanabilir.
PEKİ KABIZLIK NEDEN OLUR?
Beslenme: Günlük diyetimiz kabızlık üzerinde önemli bir faktördür. Yeterli lif alınmaması veya bazı bireylerde fazla süt ve süt ürünleri tüketilmesinin kabızlığa neden olduğu bilinmektedir. Önerilen her 1000 kkal için 14 gram lif tüketmektir. Yani 2000 kkal bir diyet ile beslenen kişinin 28 gram kadar lif alması gereklidir.
Sıvı Alımı: Gün içerisinde en az 10 bardak yani 2 litre su tüketilmelidir. Bireyin kilosu arttıkça ihtiyaç duyduğu sıvı miktarının arttığı unutulmamalıdır. Yeterli sıvı alımı gerçekleşmez ise kabızlık kaçınılmazdır.
İlaç Kullanımı: Bazı ilaçlar yan etki olarak bağırsak hareketlerini azaltabilir. Özellikle antidepresan ilaç grubunda bu tarz yan etkiler görülmektedir. Bazı takviyelerde örneğin demir takviyesi kabızlığa neden olabilir. Bu tarz ilaçlar kullanıldığı dönemlerde mutlaka diyet lif içeriği bol besinlerle desteklenmelidir. Ayrıca uzun süreli müshil ya da laksatif kullanımı bağırsak tembelliğine neden olarak beraberinde kabızlık problemini getirebilir.
Fiziksel Aktivite: Sedanter yaşam dediğimiz hareketlerin kısıtlı olduğu yaşam tarzı kabızlığın bir diğer nedenidir. Gün içerisinde en az 6000 adım atmaya özen gösterilmelidir.
Bunlara ek olarak yeme bozuklukları, gebelik, nörolojik problemler, tiroit bezinin az çalışması gibi problemler kabızlığın nedeni olabilir. Genellikle ilaç tedavisine ihtiyaç duyulmadan beslenme tedavisi ile kabızlık problemi çözülebilir. Sağlıklı beslenme rutini oluşturulması ve arttırılan fiziksel aktivite çözüm için ilk adımdır. Yaşam tarzı değişikliklerinin yeterli gelmediği kabızlık problemlerinde mutlaka kabızlığın altında yatan neden araştırılmalıdır.
Kabızlık İçin Beslenme Önerileri
- Günlük posa alımı arttırılmalıdır. En az 3 porsiyon sebze ve 2 porsiyon meyve günlük diyete eklenmelidir.
- Kayısı, armut, kuru erik, kuru kayısı, kabuklu elma bağırsak hareketlerinin artmasına yardımcı olur. Meyveler çiğ tüketilebileceği gibi komposto olarak tercih edilebilir.
- Kefir probiyotik içeriği sayesinde bağırsak hareketlerine yardımcı olur.
- Öğünlerinizde kuru baklagiller lif içeriği yüksek olduğundan diyetinizde mutlaka yer almalıdır.
- Her öğünde salata tüketmeye özen gösterilmelidir. Salatalara bir tatlı kaşığı kadar zeytinyağı eklenebilir.
- Beyaz ekmek, muz, ayva, patates, havuç kabızlık problemi yaşanan dönemde tercih edilmemelidir.
- Tam tahıllı, tam buğday ürünlerine diyette yer verilmeli basit karbonhidrat alımından kaçınılmalıdır.
- Sabah aç karnına sade türk kahvesi içmek kabızlık için yararlı bir yaklaşım olabilir. Ancak mide rahatsızlığı olanlar tercih etmemelidir.